Kategori: Makaleler

Havale Nedir, Neden Olur? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Hayata farklı açılardan bakmayı seven biri olarak, insan sağlığına dair konulara yaklaşırken de bu merakı korumayı seviyorum. Çünkü sağlık, yalnızca tıbbi bir mesele değil; kültürden kültüre değişen algıları, toplumsal tecrübeleri ve bireysel hikâyeleri de barındırıyor. Havale, yani ani bilinç kaybı ve kasılmalarla kendini gösteren bu nörolojik durum da tam olarak böyle bir konu. Kimileri için korkutucu bir tablo, kimileri için ise gündelik yaşamın bir parçası. Gelin, bu fenomeni hem küresel hem yerel boyutlarda ele alalım. Havale Nedir? Havale, beynin elektriksel aktivitesinde anormal bir patlama yaşanmasıyla ortaya çıkan nörolojik bir durumdur.…

Hamsi Hangi Ülkeye Ait? Küçük Balığın Büyük Kimlik Meselesi Karadeniz’in sabah sisi dağılırken kıyıya vuran dalgalarla birlikte küçük gümüş pullu balıklar parlar: hamsiler. Bu görüntü sadece bir deniz manzarası değildir; Türkiye’de, özellikle Karadeniz kıyılarında bir yaşam biçiminin simgesidir. Ama gelin görün ki, hamsi sadece Türkiye’ye ait değildir. Gürcistan’dan Rusya’ya, Ukrayna’dan Bulgaristan’a kadar pek çok ülke, bu küçük balığın “bizimdir” tartışmasına katılmış durumda. Peki, gerçekten hamsi kime ait? Hamsinin Coğrafyası: Sınırları Aşan Bir Balık Hamsi, bilimsel adıyla Engraulis encrasicolus, aslında bir “vatansız” deniz canlısıdır. Dünya üzerindeki 15 farklı hamsi türünden biri olan bu tür, esas olarak Karadeniz, Marmara ve Akdeniz’de yaşar.…

Kaynakların Sınırlılığı Üzerine Bir Düşünce: Ekonomistin Dünyası Bir ekonomist için dünya, yalnızca bir coğrafi mekân değil; kıt kaynaklarla sınırsız ihtiyaçların kesiştiği devasa bir denge alanıdır. Bu denge, her bireyin yaptığı seçimlerle, her toplumun aldığı kararla sürekli yeniden şekillenir. Tıpkı piyasaların görünmez elinin arz ve talebi buluşturduğu gibi, “dünya” da aslında ekonomik davranışların toplamında anlam kazanan bir sistemdir. Ancak “Eski Türkçe dünya ne demek?” sorusu, bu dengeyi yalnızca ekonomik değil, tarihsel bir zeminde de sorgulamamıza olanak tanır. Eski Türkçe’de “Dünya” Kavramının Anlamı Eski Türkçe’de “dünya” kelimesi, bugünkü anlamından farklı olarak “yaşam alanı”, “insanın sınav yeri” ya da “geçici hayat” anlamlarında kullanılırdı.…

Bir Sosyoloğun Gözünden: “Döş ve Kaburga Aynı mı?” – Bedenin Toplumsal Anatomisi Toplumu anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, insan bedeninin bile bir toplumsal metin olduğunu düşünürüm. Her uzvumuz, her ifademiz, hatta her kelimemiz kültürle şekillenir. “Döş ve kaburga aynı mı?” sorusu da yalnızca biyolojik bir ayrım değil, toplumsal anlamların iç içe geçtiği bir alanı açığa çıkarır. Çünkü beden, yalnızca fiziksel bir yapı değil; toplumun değerlerini, normlarını ve cinsiyet rollerini taşıyan bir semboldür. Bedenin Toplumsal Okuması: Döş ve Kaburga Biyolojik açıdan baktığımızda, kaburga göğüs kafesini çevreleyen kemiklerdir; kalbi ve akciğerleri korur. Döş ise bu kemiklerin üzerini örten kas ve et dokusudur…

Boyner Hediye Çeki Kaç Para? Toplumsal Dinamiklerle Bir Bakış Bir hediye çeki aslında basit bir alışveriş aracı gibi görünür: “Ne kadar bakiye yüklü, nerelerde geçerli, hangi ürünlerde kullanılıyor?” gibi sorular akla gelir. Ama biraz daha derin düşündüğümüzde, bu küçük kartların toplumun değerleri, toplumsal cinsiyet rolleri ve adalet anlayışıyla da kesiştiğini fark ederiz. İşte bu yazıda, “Boyner hediye çeki kaç para?” sorusunu yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyal bir mercekten değerlendireceğiz. — Boyner Hediye Çeki: Sadece Bir Rakam Değil Boyner’in sunduğu hediye çekleri farklı tutarlarda olabilir; 100 TL’den başlayıp 1000 TL ve üzerine kadar seçeneklerle sunulabilir. Ancak “kaç para” sorusu yalnızca…

Halef Kime Denir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir İnceleme Merhaba! Bugün ilginç ve önemli bir kavramı, halef kelimesini konuşacağız. Belki daha önce duymuşsunuzdur, belki de bu kelime sizin için yeni bir keşif olacak. Her iki durumda da, halef kelimesinin farklı toplumlarda ve kültürlerde nasıl algılandığını ve ne anlama geldiğini keşfetmek ilginç olacaktır. Küresel ve yerel bakış açılarıyla bu kavramı inceleyerek, hem tarihsel hem de modern zamanlarda ne şekilde kullanıldığını birlikte anlayacağız. Hazırsanız, başlayalım! Halef Nedir? Kelime olarak, halef Arapça kökenli bir terimdir ve “ardıl” veya “yerine geçen” anlamına gelir. Geleneksel olarak, bir kişinin yerine geçen veya bir kişinin görevini devralan…

En Çok Şehzade Doğuran Sultan Kimdir? Selam sevgili okuyucular! Bugün hep birlikte Osmanlı İmparatorluğu’nun en çok şehzade doğuran sultanı kimdir sorusunu derinlemesine inceleyeceğiz. Konu aslında oldukça ilginç ve bir o kadar da farklı bakış açılarına sahip. Erkekler genellikle tarihsel verileri, rakamları ve siyasi sonuçları baz alırken, kadınlar bu konuda daha duygusal ve toplumsal etkiler üzerinden düşünebilirler. İşte tam da bu noktada, iki farklı bakış açısını karşılaştırarak bu ilginç soruya cevap arayacağız. Kadınlar ve Toplumsal Bağlam: Daha Fazla Çocuk, Daha Güçlü Bir İmparatorluk mu? Osmanlı İmparatorluğu’nda bir sultanın çok sayıda şehzade doğurması, sadece kişisel bir durum değil, aynı zamanda toplumsal ve…

Birhal Nasıl Yazılır? Bazen hayat, karşımıza öyle anlar çıkarır ki, doğru kelimeleri bulmak, en zor işlerden biri haline gelir. Kendini ifade etmek, hissettiklerini bir şekilde başkalarına aktarabilmek… Ve bazen, kelimeler bu kadar zorlayıcıyken, “birhal” yazmak gibi küçük ama önemli bir mesele ortaya çıkar. Gelin, birlikte bu küçük ama derin meseleye adım atalım. Hikayenin Başlangıcı: İki Karakter, Farklı Yaklaşımlar Bir sabah, Ayşe ve Ahmet kahvaltı yapıyordu. Aralarındaki konuşmalar her zaman çok doğal ve samimi olurdu. Ayşe, duygusal zekasıyla tanınan, çevresindeki insanları anlayan bir kadındı. Ahmet ise, çözüm odaklı ve stratejik düşünmeyi seven, daha çok mantıklı kararlar veren bir adamdı. Bugün ise,…

Maksim Neden Kapandı? Ekonomik Bir Perspektif Üzerine Düşünceler Ekonomi, kaynakların sınırlı olduğu bir dünyada, bireylerin ve toplumların seçim yapma süreçlerini ve bu seçimlerin sonuçlarını anlamaya çalışır. Bu bağlamda, kaynakların nasıl tahsis edileceği, hangi üretim ve tüketim kararlarının verileceği gibi sorular, bireysel ve toplumsal refahı doğrudan etkileyen kritik meselelerdir. Son yıllarda Türkiye’nin en bilinen restoran zincirlerinden biri olan Maksim’in kapanışı, bu tür ekonomik seçimlerin ve piyasa dinamiklerinin ne kadar kritik olduğunu gözler önüne serdi. Maksim’in kapanmasının ardında yatan sebepleri ekonomist bakış açısıyla anlamaya çalışmak, sadece bir işletmenin sonunu değil, genel ekonomik yapıyı ve toplumsal refahı da kavrayabilmemiz için önemli bir fırsattır.…

Işığın Genliği Arttığında Ne Olur? Antropolojik Bir Bakış Bir Antropoloğun Sorusu: Işık ve Kültürlerin Derin Bağlantıları Antropologlar, farklı kültürlerin zaman içinde nasıl evrildiğini ve çevreleriyle nasıl etkileşimde bulunduklarını anlamaya çalışırken, bazen en sıradan görünen olgular bile derin anlamlar taşır. Işık, insanlık tarihinin her döneminde sembolik olarak güçlü bir yer tutmuştur. Yalnızca bir fiziksel fenomen değil, aynı zamanda toplumsal yapıları, ritüelleri ve kimlikleri etkileyen bir araçtır. Bugün, ışığın genliğinin arttığı bir dünyada yaşıyoruz. Işığın genliği arttığında ne olur? Işık, bir kültürün ritüellerinde nasıl işlevsel bir rol oynar? Toplumlar bu değişimle nasıl başa çıkar? Bu yazıda, ışığın artan genliğinin kültürel ve toplumsal…